چرا پیامبر(ص) لقب ام ابیها را به حضرت زهرا (س) دادند؟

این روزها در دهه‌ی دوم ایام فاطمیه هستیم و پرداختن به وجود مبارک دختر پیامبر گرامی اسلام و بررسی ابعاد شخصیتی، سیره زندگی و چگونگی حضور ایشان در اجتماع خالی از لطف نیست. چه بسا روند پر فراز و نشیب زندگی و اقداماتی که ایشان در زمان به خطر افتادن ولایت انجام دادند، الگوی بسیار خوبی برای همگان است و از این رو می‌توان زندگی دختر پیامبر (ص) را در چندین مقطع بسیار مهم مورد توجه قرار داد. به همین منظور درباره  ابعاد شخصیتی آن حضرت در بخش‌های مختلف زندگی از نظر علما می پردازیم که در ادامه می‌خوانید:

زندگی در محضر پیامبر و حضرت خدیجه (س)

شکل گیری شخصیت حضرت زهرا (س) در مقطع زندگی در محضر پیامبر و حضرت خدیجه (س) به گونه‌ای بود که می‌توان گفت که شخصیت شکل گرفته الهی دارد و حتی حضرت خدیجه (س) بسیاری از مسائل، دردها و رنج‌هایش را با او در میان می‌گذارد و تکیه گاه خود را فاطمه زهرا (س) قرار می‌دهد و در این باره می‌توان به این موضوع اشاره کرد که حضرت خدیجه (س) وقتی در آخر عمر پولی برای تهیه کفن نداشت به زهرا می‌گوید: «زهرا جان من پولی برای تهیه کفن ندارم، تو از پدرت بخواه که من را در جانمازی که در آن نماز جمعه می‌خواند کفن کند» و همین طور وقتی حضرت محمد (ص) در شعب ابی طالب محصور بود و خانه خدیجه تا آنجا فاصله زیادی داشت و در زمانی که دختر 4،5 ساله‌ای بیش نبود با حالت پریشانی پدر را در شعب ابی طالب می‌یابد و مطالب مادر را به پدر بیان می‌کند و همگی این مسائل نشان از روحیه عجیب و شخصیت شکل گرفته او دارد.

فوت حضرت خدیجه (س) و زندگی در کنار پیامبر (ص)/ چرا پیامبر لقب ام ابیها را به حضرت زهرا (س) داد

بعد از فوت مادر، او در جنگ‌ها مونس پیامبر شد و در سختی‌ها، گرفتاری‌ها و مشکلات مونس پیامبر (ص) بود و در غم‌هایی که بر تن او می‌نشیند، همدم و یاور پیامبر می‌شود. به طوری که پیامبر او را مربی خود می‌خواند و در وصف بزرگی او لقب (ام ابیها) یعنی مادر پدر را به او می‌دهد و نگاه مادرانه نسبت به پدر دارد و تمام این حس را با تمام وجود ابراز می‌کند و نسبت به پدر خدمت می‌کند.

ازدواج با امیر المومنی و حضور در منزل حضرت علی (ع)

حضرت زهرا (س) وقتی در خانه امیرالمومنین (ع) وارد می‌شود، به عنوان یک همسر در تمام مدت زندگی مشترک حتی یک خواسته از او ندارد و وقتی در شب‌های آخر با حضرت علی (ع) صحبت می‌کرد، به او می‌گوید: «یا علی من را هلال کن اگر در این مدتی که در منزل تو بودم خطایی از من سر زد» که حضرت علی (ع) در جواب می‌گوید: «آرزو به دل ماندم در این مدت 9 سال زندگی مشترکمان خواسته‌ای از من داشته باشی که من برآورده کنم» که حضرت زهرا (س) در پاسخ می‌گوید: «پدرم گفته مبادا خواسته‌ای از همسر خود داشته باشی که او نتواند برآورده کند و شرمنده تو شود». وجود مبارک حضرت زهرا (س) با وجود زندگی در خانه‌ای  محقر و گلی که شاید به لحاظ اقتصادی در زمان خود ارزش چندانی هم نداشت (چرا که پول یک سپر برابر تمام جهیزیه و وسایل منزل او است) چنان فرزندانی تربیت می‌کند که حتی مخالفان و معاندان این خاندان نمی‌توانند ایرادی از تربیت این فرزندان بگیرند و در وصف سادگی و مناعت طبع حضرت زهرا (س) همین بس که لباسی که شب عروسی بر تن می‌کند را به فقیر می‌دهد و خود لباس ساده‌تر بر تن می‌کند.

مسائل سیاسی جامعه و به خطر افتادن ولایت/احساس حضور در جامعه

در انتهای عمر با برکت حضرت زهرا (س) جامعه دچار حوادث غیر متقربه‌ای شد و حضرت دید که جامعه به خطر افتاده و امامت در غربت است و آنوقت دیگر جنسیت اهمیتی نداشت و به عنوان یک (ماموم،مامور) از امامت دفاع کرد و نه به عنوان همسر امیرالمومنین و در این راه فرزندش را فدایی ولایت کرد و خود مدافع این حریم شد تا کوچکترین خدشه‌ای به امامت وارد نشود و مورد بی‌احترامی قرار نگیرد و شاید این ضرب المثل را بگوییم که با یک گل بهار نمی‌آید اما فاطمه زهرا (س) اثبات کرد که با یک گل هم بهار می‌شود و یک تنه هیئت حاکمه وقت را به چالش کشید و تا به امروز این به عنوان یک درد در جهان اسلام است که وقتی وارد مدینه می‌شوید بنات پیامبر زوجت پیامبر حرام پیامبر و تمام قبور  و اماکن مقدس را می‌بینید اما کسی حتی از جایگاه دفن حضرت زهرا (س) خبر ندارد و این غربت پیامبر را می‌رساند. به هر حال تمامی فشارهای روحی و روانی از جمله رحلت پیامبر، غصه‌های او، درد و غم‌های حضرت علی (ع) و رفتارهایی که دیگران نشان دادند ضربات سنگینی به جسم و جان و روح او وارد شد و عمر دختر پیامبر را کوتاه کرد.

تاریخ شهادت حضرت زهرا (س)

روایات مختلف از شهادت حضرت زهرا (س) وجود دارد اما دو روایت شاخص ما می‌گوید شهادت حضرت زهرا (س) 75 یا 95 روز بعد از رحلت پیامبر (ص) است و این هم به این علت نیست که عده‌ای معتقد باشند 75 روز و عده‌ای بگویند 95 روز، بلکه به این خاطر است که کتب کوفی نقطه نداشت، آمده است(فاطمه عاشد بعد ابیها خمسه و سبعین یا تسعین) که عده ای آن را سبعین یعنی 70 روز و عده ای تسعین یعنی 90 روز خوانده اند که این هم بر اساس سیاق فکری آن‌ها است، در اصل روایت دوتا نیست.

 

البته شاید خود ابهام در روز دقیق شهادت فاطمه مرضیه (س) این نکته را به ما گوش زد کند که باید بیشتر از یک روز به چنین شخصیتی پرداخته شود و حداقل باید یک ماه یا 40 روز یاد او در ذهن شما باشد چرا که دختر پیامبر (فاطمه) بهترین الگوی عالم بشریت است و کسانی که بخواهند به حقیقت خداوند متعال پی ببرند بهترین الگو ذات مقدس حضرت زهرای مرضیه (س) است.

 

قبل از خواب چه سوره‌هایی بخوانیم؟

در عصر کنونی و با وجود مشکلات بسیاری در زندگی که بسیاری از آن ها ناشی از زندگی صنعتی است، بسیاری از افراد شب ها نمی توانند به راحتی و با آرامش به خواب بروند و از این جهت، صبح ها به هنگام برخاستن از خواب، احساس خستگی مداوم دارند.
 
در این شرایط سوره هایی در قرآن کریم مورد توجه قرار گرفته که مسلمان ها با خواندن آن ها در هنگام خواب می توانند آرامش بیشتری به دست آورند.
 
در هر حال شما هر کار مستحبی را قبل از خواب انجام دهید در کسب آرامش مؤثر خواهد بود.
 
از صلوات غافل نباشید که حلّال مشکلات است؛ «دعای فرج» را زمزمه کنید و در نهایت در رختخواب کارهای روزتان را مرور نمایید. هرکدام اشتباه بوده سعی کنید جبران کنید و به فکر آن باشید که دیگر تکرار نشود و یا اگر قابل اصلاح است اصلاح کنید.
 
خود را به ایزد منان سپرده و گونه خود را بر زمین بگذارید و بگوید «الهی لا تکلنی الی نفسی طرفة عین ابدا» ؛ خداوندا مرا لحظه ای(چشم بر هم زدنی)  به خودم وامگذار.
 
دعا هنگام خواب
 
1- گفتن سه بار تسبیحات اربعه .
 
2- سه بار خواندن سوره توحید.
 
3- چهارده بار صلوات به نیابت 14معصوم .
 
4- طلب مغفرت برای تمام مؤمنان و مردگان .
 
5- گفتن تسبیحات حضرت زهرا(سلام الله علیها) .
 
6- خواندن آیت الکرسی،فلق،ناس و کافرون .
 
7- خواندن این دعا که به منزله‌ی هزار نماز است: یَفْعَلُ اللهُ ما یشاءُبِقُدْرَتِهِ وَ یَحْکُمُ ما یُریدُ بِعِزَّتِهِ
 
ذکر هنگام خواب از قول امام صادق علیه‌السلام
 
امام صادق (علیه السلام) فرمودند: کسی که هنگام خواب سه بار ذکر زیر را بگوید، مانند روزی که از مادر متولد شده است ، از گناهان بیرون می‌آید: «الحمد لله الذی علا فقهر، و الحمد لله الذی بطن فخبر،
 
اعمال قبل از خواب حضرت زهرا(سلام الله علیها)
 
شبی حضرت زهرا (سلام الله علیها)رختخواب خود را پهن کرده بود و می‌خواست بخوابد که حضرت رسول (صلی الله علیه و آ له) بر وی وارد شد ،و فرمود :ای فاطمه ، نخواب مگر اینکه چهار عمل بجا آوری :اول آنکه قرآن را ختم کنی، دوم اینکه پیامبران را شفیعان خود گردانی ، سوم اینکه مؤمنین را از خود خوشنود کنی ، چهارم اینکه حج و عمره بجا آوری.
 
حضرت این را فرمود و مشغول نماز شد. حضرت زهرا (سلام الله علیها) صبر کرد تا نماز خود را تمام کرد .سپس فرمودند :یا رسول الله به چهار چیز امر فرمودی که من در این وقت ،قدرت ندارم آن‌ها را انجام دهم.
 
حضرت تبسم کرد و فرمود :هر گاه سه مرتبه قل هو الله احد بخوانی مثل آن است که ختم قرآن کردی و هر گاه صلوات بفرستی بر من وبر پیامبران قبل از من،در روز قیامت ما شفیعان تو خواهیم بود ،و هر گاه برای مؤمنین استغفار کنی همه آنان از تو خشنود می‌شوند ،و هر گاه بگویی «سبحان الله و الحمدالله و لا اله الا الله و الله اکبر »،مثل آن است که حج و عمره انجام دادی ."بهجة/ ج1/ص 304 "
 
اعمال مستحبی دیگر قبل از خواب
 
 1) سوره تکاثر
 
از مولایمان امام صادق (علیه‌السلام) روایت است که فرموده‌اند : هرکس در هنگام خواب سوره" الهاکم التکاثر" را بخواند از فتنه و عذاب قبر ایمن می‌گردد.
 
هر کس 3 مرتبه بگوید " اعوذبالله من الشیطان الرجیم " و 3 آیه آخر سوره حشر از " لو انزلنا" بخواند 70 هزار ملک برتی او دعا می‌کنند تا روز شود و اگر مرد شهید محسوب می‌شود.
 
2) سوره ملک
 
کسی که این سوره را قبل از خواب بخواند پیوسته در امان خدا می‌باشد تا صبح شود و در امان خدا می‌باشد در روز قیامت تا داخل بهشت شود (ثواب ان را به رفتگان خود هدیه دهید ). هر کس سوره "سجده"(الم تنزیل) و " ملک" را بخواند برای او از اجر مثل شب قدر می‌باشد.
 
3) سوره واقعه
 
روایت است هر کس این سوره را قبل از خواب بخواند خداوند را ملاقات نماید در حالی که صورتش مانند ماه شب 14 است (همچنین این سوره برای ثروت نیز است)
 
4) سوره الرحمن
 
کسی که سوره |"الرحمن" را بخواند و هر مرتبه که به (( فبای الاء ربکما تکذبون)) می‌رسد بگوید :((لا به شی من الایک رب اکذب)) پس اگر در شبش مرد شهید از دنیا رفته.
 
5) سوره محمد
 
ابداً دچار شکی در دین نمی‌شود  فقیر نمی‌شود و هنگامی که مرد خداوند 1000 ملک را در قبر او موکل می‌فرماید تا نماز گذارند و ثواب نمازشان برای او باشد.
 
6) سوره یس
 
خداوند 1000 ملک را موکل می‌کند تا او را از شر شیطان حفظ کند و اگر در ان روز از دنیا برود داخل بهشت شود و هنگام غسل او 30 هزار ملک برت او طلب مغفرت نمایند و او را به سوی قبرش تشییع کنند . قبرش را تا جایی که چشم دید دارد برای او فراخ کنند و از عذاب قبر ایمن گرداند و پیوسته نوری از قبر او به طرف اسمان ساطع شود تا آنکه خدا او را از قبرش خارج کند و هیچ کسی اندازه او به خدا نزدیک نمی‌شود مگر ملایک مقرب و پیامبران . خدا می‌فرماید ای بنده من شفاعت کن  قبول شفاعت می‌نمایم ........
 
7)هر کس 3 مرتبه بگوید " اعوذبالله من الشیطان الرجیم " و 3 آیه آخر سوره حشر از " لو انزلنا" بخواند 70 هزار ملک برتی او دعا می‌کنند تا روز شود و اگر مرد شهید محسوب می‌شود.
 
8) با وضو بخواب و 4 بار آیه الکرسی را بخوان.
 
منبع:میزان